Cổng Làng Mễ Trì Thượng, Mễ Trì, Từ Liêm, Hà Nội

Chùa làng Mễ Trì Thượng có từ cuối thời Lê mạt, tên chữ Thiên Trúc Tự, còn gọi là chùa Tổ Quạ. Xếp hạng: Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia (năm 1992). Địa chỉ: đoạn giữa phố Mễ Trì Thượng, phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.

Năm 2014, chùa Mễ Trì Thượng bắt đầu khởi công một cuộc đại trùng tu. Đến nay [tức giữa năm 2015] phần lớn các công trình chủ yếu đã gần như xong, chỉ còn vườn tháp mộ và giảng đường đang hoàn thiện. Ngoài cổng tam quan đồ sộ xây hoàn toàn mới, những hạng mục khác như nguyệt hồ, phương đình, tam bảo, nhà Tổ và nhà Mẫu đều được tôn tạo và nâng cấp khang trang. Các cổ thụ cũng như kiến trúc cơ bản trước kia vẫn được bảo toàn.

Trải qua nhiều lần sửa chữa, tôn tạo, dáng dấp ngôi chùa ngày nay ổn định với phong cách nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn trong một khuôn viên khá rộng rãi. Những công trình chủ yếu gồm có tam quan, phương đình, tiền đường, thượng điện và hành lang chạy dọc hai bên sân sau, cùng với khu hậu đường tạo thành một mặt bằng hình “nội Công ngoại Quốc”, cổng chính mở hơi chếch về hướng tây-nam.

JPEG - 149.8 kb

Chùa Thiên Trúc: tiền đường. Ảnh ©2015 NCCong

Tam quan chùa Mễ Trì Thượng cao 2 tầng, trên gác phụ có treo chuông và khánh. Lối chính đi giữa hai hàng cau non, bên hữu là nguyệt hồ và bên tả mới xây một tòa giải vũ. Tiếp đến là phương đình 2 tầng 8 mái, trụ trên 16 cột đá và giáp với sân gạch. Hai bên sân còn có các ngôi tháp mộ và cây cối nổi bật trên nền đất của khu vực phía trước tiền đường.

Tòa tiền đường gồm 5 gian, cửa bức bàn, đầu hồi bít đốc; phía trước có 2 lớp mái để ánh sáng tự nhiên lọt vào thượng điện qua khoảng trống giữa những bảng chữ Hán đặt ngang; bộ vì kèo làm theo kiểu “chồng giường, trốn cột, quá giang”. Tòa thượng điện sâu 4 gian, bộ khung kiểu “chồng giường thưa, trốn cột”, kết nối với tiền đường thành hình chuôi vồ.

Mảng kiến trúc gỗ của chùa nói chung trang trí đơn giản, chủ yếu bào trơn, đóng bén. Riêng phần tiếp giáp giữa tiền đường và thượng điện có 2 bức cốn chạm hình tứ linh. Hai bên sân trước có cửa ngách dẫn vào sân chùa trong. Hành lang dọc sân này dài 7 gian, xây kiểu “đầu hồi bít đốc, vì kèo quá giang”. Phía sau hậu cung, cách một khoảng sân lại có khu hậu đường với nhà Tổ và nhà Mẫu rộng 7 gian.